Herfst
De herfst op het noordelijk en zuidelijk halfrond
1. Laat de leerlingen individueel de namen en de data van de seizoenen opschrijven. Wijs ze eventueel op de opeenvolging van de seizoenen en dat ieder jaar de seizoenen weer terugkomen. Vertel ze dat ook de termen voorjaar en najaar gebruikt worden..
2. Laat ze daarna individueel van ieder seizoen opschrijven wat ze er leuk en niet leuk van vinden. Bespreek daarna de antwoorden in de klas.
3. t/m 6 Gebruik bij deze opdracht een globe en een atlas. Bespreek daarna de antwoorden in de klas. Laat leerlingen vertellen over landen waar ze geweest zijn.
Het weer en de seizoenen
De aanpassing van mens, plant en dier aan de seizoenen.
1. Vaak ontstaan flinke regen- en onweersbuien in de zomermaanden, Soms leidt dit verder tot overstromingen. Veel leerlingen zullen in de zomer wel iets dergelijks meegemaakt hebben. Houdt hierover een klassengesprek.
2. Zorg dat er verschillende appelsoorten in de klas zijn. Laat de leerlingen eventueel appels meebrengen. Na het maken van de opdracht en het bespreken van de antwoorden kunnen de leerlingen van de verschillende appelsoorten proeven.
3. Deze opdracht kan in groepjes van vier gemaakt worden. Laat ze zelf een taakverdeling maken.
Bomen in de herfst
Hoe reageren bomen op de herfst?
Bij vragen van de leerlingen kunt u eventueel gebruik maken van de volgende informatie: er zijn drie soorten bomen, loofbomen, naaldbomen of coniferen en palmen. De bladeren van loofbomen zijn breed en plat. Naaldbomen hebben dunne naaldvormige of schubvornige bladeren. Een ander verschil is dat loofbomen echte bloemen krijgen en dat naaldbomen kegels vormen. De meeste loofbomen verliezen in de gematigde zones in de herfst hun bladeren. Veel naaldbomen zijn altijd groen. In tropische gebieden waar een duidelijke scheiding is tussen een nat en droogseizoen verliezen loofbomen aan het begin van het droge seizoen hun bladeren. Niet alle boomsoorten verliezen gelijk hun blad. Eiken en beuken houden het dode blad langer vast dan bijvoorbeeld populieren. Al voordat de bladeren vallen, vormt de boom al knoppen voor de groei in het voorjaar. Uit deze knoppen komen in de lente bladeren, nieuwe scheuten en bloemen.
1. Doe deze opdracht in de vorm van een klassegesprek.
2. Teken voor deze opdracht een plattegrond van de omgeving van de school op het bord. Laat de leerlingen in groepjes werken.
3. Ga eventueel met de leerlingen een boswandeling maken en verzamel onderweg bladeren. Of laat de leerlingen bladeren meenemen. De bladeren kunnen ook gebruikt worden bij de volgende opdracht.
4. Dingen die met de herfst te maken hebben zijn bijvoorbeeld: een regenjas, een paraplu, warme kleren, herfstbladeren, herfstbloemen, boeken over de herfst, paddestoelen, afbeeldingen en artikelen over de herfst uit kranten of tijdschriften, reclamefolders die inspelen op het herfstgevoel, weerberichten uit de krant.
Mens en dier in de herfst
Hoe reageren mensen en dieren op de herfst?
1. Laat de leerlingen deze opdracht individueel maken. Bespreek hun antwoorden daarna klassikaal. Enkele mogelijke antwoorden: minder lang buiten spelen, het is te koud om te gaan zwemmen, je doet warmere kleren aan, het is ’s avonds niet zo lang licht, je bent meer binnenshuis, je kijkt meer naar de tv, sommige dagen is het ’s morgens mistig en koud.
2. Stel deze vraag klassikaal. Laat de leerlingen er eerst over fantaseren. Mogelijke gevaren zijn vliegtuigen, jagers, noodweer, water- en luchtvervuiling.
3. Postduiven.
4. Vraag of er leerlingen zijn die weten wat hamsteren is (voedsel opslaan voor slechtere tijden). Vertel dat hamsteren afgeleid is van hamster. Een hamster is een knaagdier dat zijn wangzakken volpropt met voedsel, om het daarna in zijn hol te verbergen.
Creatief in de herfst
Beelden van de herfst. Wat komt er in je op bij het begrip ‘herfst’?
1. t/m 3. Deze opdrachten kunnen in groepjes gemaakt worden. Bespreek de resultaten. Het gemaakte materiaal kan gebruikt worden bij de herfstpresentatie.
4. Laat de leerlingen eventueel tekeningen maken bij hun zelfverzonnen maandnamen.
