1 We leven in een informatiemaatschappij!

Als kinderen zich in de maatschappij van vandaag en morgen willen ontplooien, moeten ze uitgerust worden met kennis, vaardigheden en attitudes die met informeren en communiceren verband houden. Deze leerinhouden zorgen ervoor dat kinderen…

• in het informatie aanbod hun weg weten te vinden
• uit het enorme aanbod gegevens kunnen selecteren
• met veel losse gegevens zelf kennisstructuren kunnen opbouwen
• het massale gegevensaanbod kunnen beoordelen naar bruikbaarheid voor wat ze zelf willen ondernemen
• op een doeltreffende wijze boodschappen kunnen ontwerpen en er met anderen mee kunnen communiceren

Bron: “Beschouwingen bij het ontwikkelen van een ICT-leerlijn” – Jan Saveyn

2 ICT-competenties en recepten voor ICT gebruik

Aanwezige publicaties op school (departement onderwijs, ministerie van de Vlaamse gemeenschap):

• ”ICT-competenties in het basisonderwijs Via ICT-integratie naar ICT-competentie”
  Deze brochure wil basisscholen een houvast bieden in de zoektocht naar een zinvolle integratie van informatie- en communicatietechnologie (ICT) in hun onderwijs. Een hele reeks goede praktijkvoorbeelden per leeftijdscategorie bieden ondersteuning en inspiratie bij dit proces. Achteraan vindt u de ICT-competenties als richtpunt voor wat ICT-gebruik in de klas aan kennis, vaardigheden en attitudes kan opleveren op het einde van de basisschool.
• “ICT op het menu: 65 recepten voor ICT gebruik in de basisschool”
  Binnen het project ‘Virtuele School’ – een initiatief van European Schoolnet – zijn sinds enkele jaren een aantal Vlaamse leerkrachten betrokken bij het verzamelen, beschrijven en testen van freeware, softwarepakketten die vrij en/of gratis beschikbaar zijn via het internet. Om dit project ruimere bekendheid te verlenen en om aan een blijvende nood tegemoet te komen, worden in deze publicatie 65 lesfiches uitgewerkt waarbij gebruik wordt gemaakt van freeware. Deze lesscenario’s kunnen een handig hulpmiddel zijn om het ICT-gebruik in de basisschool concreet vorm te geven of verder te verdiepen.

Bron: “Beschouwingen bij het ontwikkelen van een ICT-leerlijn” – Jan Saveyn

3 Soorten computergebruik

Er is sprake van 2 soorten computergebruik:

• ICT als hulpleraar / Computerondersteund onderwijs (COO)
  De computer biedt de mogelijkheid om leerinhouden in te oefenen (heel de basisschool).
  Hier wordt hoofdzakelijk gebruik gemaakt van vrij gesloten onderwijsprogramma’s, bijvoorbeeld oefenprogramma’s voor rekenen en spelling, programma’s met vrij gesloten opdrachten…
  Om die programma’s te gebruiken, is er voor de leerling weinig technische kennis en vaardigheid vereist (aanklikken, een toets indrukken…)
  Deze toepassingen zijn voor kinderen ontworpen en kinderen zijn er ook zo mee weg.
• ICT als hulpmiddel / Open informatieomgevingen en toepassingssoftware
  In het algemeen gesteld, biedt zulke ICT enorme mogelijkheden (vooral vanaf het 3 de leerjaar).
  Het gaat hier om:
  • toepassingsprogramma’s zoals: tekstverwerking, rekenblad, tekenprogramma’s
  • hypermedia zoals cd-rom (encyclopedie, gegevensbank)
  • toepassingen van internet, zoals zoeken op het World Wide Web , communiceren via e-mail of elektronische discussiegroepen

     

4 Naar een ICT-leerlijn…

Consequenties voor de eigen schoolvisie

• ICT biedt zeer veel mogelijkheden, maar heeft ook zijn beperkingen.
  • Kiezen we voor computers in de klas of voor een computerklas?
  • Of kiezen we voor een combinatie van beide?
  • Is er voldoende rekening gehouden met de juridische en ethische aspecten?
• Werken met ICT is geen doel op zich, maar eist een integratie in de bestaande leervakken.
• We maken vooraf enkele bedenkingen bij het aanwenden van ICT:
  • Biedt het een meerwaarde?
  • Boek ik tijdswinst?
  • Biedt het leerwinst? Worden de kinderen er beter van? Wordt de school er beter van?
  • Is het geïntegreerd? Of is mijn actie een losstaande interventie?
  • Ondersteunt het mijn praktijk?
  • Is er gezamenlijke doelgerichtheid in het korps? (Stappenplan!)
  • …